11/ PROGRAM / AKTIVITI KESIHATAN DI SEKOLAH

buku rekod kesihatan murid - RKM1

• setiap murid

kesihatan persekitaran

• sekolah bebas denggi
• sekolah bebas dadah
• pendidikan pencegahan dadah (PPDa)

program kesihatan semasa

• rmt
• program susu sekolah (PSS)
• program kesihatan mulut
• program pergigian pra sekolah
• perkhidmatan pergigian sekolah

kempen gaya hidup sihat

• peningkatan pengetahuan dan amalan pemakanan
• peningkatan pengetahuan dan amalan menangani stress
• peningkatan pengetahuan dan amalan anti merokok
• peningkatan pengetahuan dan amalan sukan dan rekreasi

kelab doktor muda

• wujudkan di sekolah

program prostar sekolah

• PROSTAR - program sihat tanpa AIDS bagi remaja
• tingkatkan kesedaran
• tanam sikap positif
• carah hidup sihat
• membentuk segolongan pembimbing rakan sebaya
• strategi
• pendekatan rakan sebaya
• wujudkan jaringan kerjasama pelbagai agensi
• bentuk jawatankuasa pemandu
• pemilihan fasilitator prostar sekolah
• pembangunan sumber manusia
• laksanakan program secara berpusat
• penekanan terhadap perubahan tingkah laku
• pakej di bawah program bersepadu sekolah sihat

10/ PERANCANGAN DAN PELAKSANAAN PROGRAM / AKTIVITI KESIHATAN

• memupuk kesedaran kesihatan dalam kalangan murid, kakitangan sekolah dan ahli masyarakat yang mempunyai hubungan dengan sekolah.
• kurikulum pendidikan kesihatan ada 3
• kesihatan diri dan keluarga
• gaya hidup sihat
• kebersihan dan keselamatan persekitaran
• pakej perkhidmatan kesihatan
• program perkhidmatan kesihatan sekolah
• program perkhidmatan kesihatan pergigian sekolah
• program perkhidmatan kesihatan alam sekitar sekolah
• komponen program kesihatan sekolah
• pendidikan kesihatan
• kesihatan diri dan pemakanan
• pertolongan cemas
• kesihatan konsmer / pelanggan
• kesihatan mental
• kesihatan komuniti dan persekitaran
• dadah
• pendidikan kehidupan berkeluarga
• pendidikan keselamatan
• perkhidmatan kesihatan
• hidup sihat di sekolah
• kolaborasi sekolah dan masyarakat
• imunisasi cegah penyakit 
• hepatitis B - hepatitis B
• BCG - cacar
• triple antigen tiga serangkai - difteria, batuk kokol dan kancing gigi
• double antigen dua serangkai - difteria dan kancing gigi
• polio - polio lumpuh
• campak - campak
• rubella - rubella
• tetanus toxoid - kancing gigi
• HPV - kanser rahim

9/ PROGRAM BERSEPADU SEKOLAH SIHAT

antara program

• perkhidmatan kesihatan sekolah
• perkhidmatan pergigian
• rmt
• susu sekolah
• pendidikan pencegahan denggi
• kawasan larangan merokok
• pertolongan cemas
• program sihat tanpa aids
• bebas dadah

teras utama pbss

• polisi kesihatan sekolah
• persekitaran fizikal sekolah
• persekitaran sosial sekolah
• perkhidmatan kesihatan sekolah
• kemahiran kesihatan diri
• penglibatan komuniti

pengurusan pbss

• penubuhan jawatankuasa
• penetapan polisi kesihatan sekolah
• pelaksanaan polisi kesihatan sekolah
• pemantauan dan penilaian pelaksanaan aktiviti
• pelaporan

pelaksanaan pbss yang ditetapkan oleh jawatankkuasa pbss kebangsaan

• rmt
• susu sekolah
• perkhdmatan kesihatan sekolah
• perkidmatan pergigian sekolah
• program 3k
• sekolah kawasan larangan merokok

persekitaran fizikal sekolah 

• kantin
• tandas
• bilik khas
• bilik darjah
• sistem pelupusan sisa pepejal

persekitaran sosial (iklim dan budaya sekolah)

• tanggapan awal
• landskap
• penggunaan kawasan
• program bimbingan dan kaunseling

8/ EPIDEMIOLOGI PENYAKIT BERJANGKIT DAN BERBAHAYA

penyakit berjangkit - agen infeksi atau bahan toksik yang berbahaya kepada manusia.
penyakit berjangkit melalui :

• jangkitan secara langsung - melalui air liur, darah, peluh, air kencing atau muntah
• jangkitan secara tidak langsung - dari orang ke orang melali benda yang telah disentuh atau digunakan oleh seseorang yang sakit 

jenis penyakit berjangkit 

• penyakit bawaan makaan dan air - kolera / taun
• cirit birit / rotavirus - merebak dengan sentuhan pada najis dan seterusnya dijangkiti melalui makanan yang tercemar, air dan titisan pernafasan
• penyakit bawaan vektor
• denggi
• diagnos denggi melalui - 
• isolasi virus
• serologi
• dengue blot
• pengesanan asid nulik virus
• chikungunya
• dibawa oleh nyamuk aedes juga
• penyakit campak
• jangkitan akut pada kanak kanak oleh virus measles melalui udara dengan titisan cecair dari mulut dan hidung semasa bercakap, batuk atau bersin.
• ruam pada kulit
• cacar air / chicken pox
• satu kumpulan virus herpes
• ruam  dan flu ringan
• penyakit pneumokokal
• oleh bakteria streptococcus pneumoniae
• menyerahg tubuh, otak, paru paru dan telinga
• berjangkit melalui titisan yang dilepaskan ke udara melalui bersin, batuk
• penyakit invasif
• pneumonia pneumokokal
• bacteraemia - jangkitan kuman dalam darah
• meningitis - radang lapisan meninges otak dan saraf tunjang
• penyakit tidak invasif
• otitis media - bahagian telinga tengah
• sinusitis 
• penyakit transmisi seksual
• HIV / AIDS - melemahkan sistem pertahanan bada melawan penyakit
• penyakit tangan, kaki dan mulut / HFMD
• tempat awam berisiko HMFD 
• sekolah
• klinik atau hospital
• pasaraya
• stesyen bas
• taman rekreasi
• pusat hiburan
• tuberculosis bronchitis / TB
• kuman yang menjangkiti paru paru 

pencegahan penyakit berjangkit

• pengisytiharan kawasan jangkitan
• tapisan kesihatan di pintu masuk negara
• lakukan pemeriksaan kesihatan diri
• menghalang kemasukan mayat, organisma atau bahan patogen

pengawalan penyakit berjangkit

• pemberitahuan tentang penyakit berjangkit
• pengisytiharan kawasan jangkitan tempatan
• tanggungjawab pesakit berjangkit
• mengawal barang tercemar dan binatang yang dijangkiti
• pengasingan individu yang dijangkit dan disyaki
• pemerhatian atau pengawasan kontak
• membasmi kuman dan menutup premis
• pemusnahan struktur
• larangan menjual atau menyewakan bangunan yang tercemar
• perintah bagi pemeriksaan mayat
• pengurusan orang mati
• membasmi kuman kenderaan tertentu

7/ EPIDEMIOLOGI PENYAKIT DAN SENAMAN

- epidemiologi ialah sains yang berdasarkan pengamatan terhadap fenomena penyakit dalam masyarakat oleh mereka yang percaya bahawa keadaan tersebut merupakan suatu feoena yang terjadi secara teratur
- 3 komponen
- frekuensi
- taburan
- faktor penentu
- kaedah
- epidemiologi deskriptif - siapa, bila, dimana
- epidemiologi analitis - faktor risiko penyakit
- epidemiologi eksperimental - menentukan keberkesanan ubat
- bahan epidemiologi 3 elemen
- mencakupi semua penyakit
- populasi
- pendekatan ekologi
- pendekatan khusus
- etiologi - kenal pasti penyebab penyakit
- efikasi - kesan daya optimal
- keberkesanan - perbezaan dari suatu tindakan
- kecekapan
- penilaian
- pendidikan
- teori punca penyakit
- contagion theory
- terjadi penyakit ada hubungan antara satu individu dengan individu yg lain
- penyakit berjangkit
- epedemik dan penyakit di Mesir
- hippocratic theory
- punca penyakit pada suatu faktor tertentu
- punca penyakit dari cuaca dan persekitaran
- miasmatic theory
- gas gas busuk dari perut bumi menjadi punca penyakit
- epidemic theory
- punca penyakit dari cuaca dan faktor geografi
- teori kuman
- kuman sebagai punca penyakit
- teori multi kausal
- konsep multi faktorial
- penyakit terjadi hasil dari interaksi pelbagai faktor
- konsep epidemiologi dalam penyakit
- agen
- bahan biologi seperti protozoa, bakteria, virus, riketsia, fungus
- bahan kimia seperti pestisid, baha tambahan makanan, ubatan, kimia industri, alergen
- bahan fizikal seperti haba, cahaya, sinaran ion, bunyi, objek
- perumah (host)
- ciri perumah yang pengaruhii kejadian ialah
- umur
- jantina
- etnik
- status sosio ekonomi
- status perkahwinan
- penyakit yang lalu
- pemakanan
- perumah terdiri dari
- perumah primer (definitif) - tempat parasit capai peringkat kematangan / seksual
- perumah sekunder (perantaraan) - tempat parasit wujud peringkat larva
- perumah kebetulan (accidental) - tiada peranan dalam penularan atau pembiakan agen infeksi
- persekitaran
- persekitaran fizikal
- iklim dan keadaan geologi
- biologi seperti pemakanan
- takungan penyakit serta vektor penyakit
- persekitaran sosio ekonomi
- pekerjaan
- kelas sosial
- adat resam
- pembangunan

• perkembangan epidemiologi dalam berbagai bidang
• epidemiologi penyakit berjangkit
• epidemiologi penyakit tidak berjangkit
• epidemiologi klinikal - prinsip epidemiologi daam menangani kes secara individu
• epidemiologi kependudukan - menganalisis berbagai masalah berkaitan dengan bidang demografi
• epidemiologi pengurusan perkhidmatan kesihatan - menganalisis masalah
• epidemiologi persekitaran dan kesihatan kerja - analisis keadaan kesihatan tenaga kerja
• epidemiologi kesihatan mental - analisis masalah gangguan mental
• epidemiologi pemakanan - analisis masalah gizi
• epidemiologi tingkah laku - 

-

6/ ORGANISASI KESIHATAN

- WHO
- berusaha mengenal pasti punca SARS (sindrom pernafasan akut yang teruk)
- virus H1N1
- organisasi Bilateral
- agensi kerajaan dalam sebuah negara yang memberikan bantuan kepada negara membangun
- pertubuhan buan kerajaan (NGO)
- organisasi swasta sukarela (PVOs)
- kebanyakkan bergabung dengan gereja
- organisasi kesihatan di Malaysia
- kementerian kesihatan malaysia

5/ PROGRAM-PROGRAM KESIHATAN

- Program Kesihatan Individu
- menjaga kebersihan persekitaran tempat tinggal
- pemeriksaan kesihatan
- mengamalkan makanan seimbang
- melakukan kegiatan riadah
- amalkan gaya hidup sihat
- Program kesihatan sekolah
- rasional
- lahirkan rasa tanggungjawab
- seragamkan beberapa program kesihatan
- wujudkan sistem yang fleksbel
- tingkatkan kesefahaman
- amalan kesihatan dipraktikkan
- objektif
- tingkatkan persekitaran sekolah bersih, ceria, selamat, sihat
- amalan cara hidup sihat
- tetapkan dasar kesihatan sekolah
- pupuk pengetahuan
- tingkatkan kerjasama
- sediakan perkhidmatan kesihatan sekolah
- galakkan bimbingan dan kaunseling
- beri penjagaan rawatan kecemasan
- cegah dan kawal kejadian penyakit
- Program kesihatan keluarga
- pemakanan yang seimbang
- menjaga kebersihan persekitaran
- pemeriksaan kesihatan
- Program kesihatan masyarakat
- gotong royong
- kempen kesihatan
- semnar kesihatan
- Program kesihatan negara
- tranformasi sektor kesihatan
- kesedaran kesihatan dan gaya hidup sihat
- memperkasa individu, keluarga dan masyarakat.

4/ MODEL PROMOSI KESIHATAN UMUM

- piagam ottawa dipersetujui dalam persidangan promosi kesihatan antarabangsa pertama
- 5 strategi utama piagam ottawa untuk promosi kesihatan
- polisi awam sihat
- persekitaran yang menyokong
- orientasi semula perkhidmatan kesihatan
- tindakan komuniti
- kemahiran individu dibangunkan
- Model PRECEDE-PROCEED
- 8 fasa
- penilaian sosial
- penilaian epidemiologi
- penilaian tingkah laku dan persekitaran
- penilaian pendidikan dan organisasi
- penilaian polisi dan pentadbiran
- pelaksanaan
- proses penilaian
- kesan penilaian
- hasil penilaian
- Model MATCH
- Multilevel Approach to Community Health ( 5 fasa )
- penetapan maklumat
- perancangan intervensi
- pembangunan program
- persediaan pelaksanaan
- penilaian
- jenis komunikasi
- komunikasi lisan
- komunikasi bukan lisan (gunakan isyarat)
- Model Komunikasi Kesihatan CDCynergy
- 6 fasa
- menerangkan masalah
- kenal pasti masalah
- merancang intervensi
- mengembangkan intervensi
- pelan matlamat
- pelan perlaksanaan
- Model pendekatan sistematik untuk promosi kesiatan (healty people 2010)
- A systematic approach to health promotion ( 4 elemen )
- matlamat
- objektif
- faktor penentu kesihatan
- status kesihatan
- Model APEX-PH (Assessment Protocol for Excellence in Public Health
- 3 langkah
- penilaian kapasiti organisasi
- proses komuniti
- melengkapkan kitaran
- Analisis SWOT

3/ KONSEP ASAS KESIHATAN

- komponen kesihatan dan kesejahteraan
- psikologi
- rohani
- fizikal
- sosial
- vokasional
- persekitaran

- kepentingan pendidikan kesihatan
- beri peluang kepada murid untuk mengenali diri dan amalkan penjagaan kebersihan diri
- beri pendedahan dan pengetahuan kepada murid untuk bolehkan mereka amalkan gaya hidup sihat
- beri kefahaman kepada murid tentang keselamatan diri dan orang lain, alatan dan tempat aktiviti
- mengetahui isu pendidikan kesihatan yang mempengaruhi hidup seharian

- tujuan utama capai kesihatan optimum
- panjang umur
- minda, tubuh dan rohani yang sihat
- tngkatkan keyakinan diri
- lebih bertenaga
- lebih ceria dan periang
- tingkahlaku positif
- kurang risiko penyakit
- antibodi yang kuat
- boleh mengawal diri tanpa bergantung kepada orang lain
- mengurangkan kos rawatan
- perhubngan sosial yang sihat
- tingkatkan kepekaan terhadap peranan persekitaran
- beranan dengan efektif sebagai pelajar atau pekerja

2/ KONSEP ASAS PENGURUSAN PROGRAM KESIHATAN

- sejarah perkembangan pendidikan kesihatan di malaysia
- sistem pendidikan asal
- zaman penjajahan
- zaman pendidikan moden

- tanggungjawab utama pendidik kesihatan
- mengetahui keperluan individu dan komuniti
- dapatkan data yang berkaitan
- bezakan antara tingkah  laku
- membuat kesimpulan
- perancangan program secara efektif
- mewujudkan pertubuhan masyarakt
- membangunkan skop yang logik dan pelan
- merumus objektif dan mereka bentuk program pendidikan
- perlaksanaan program
- membuat pameran
- membuat kesimpulan
- memilih kaedah dan media yang paling sesuai
- memantau program pendidikan
- penilaian keberkesanan program
- membangunkan rancangan
- menjalankan pelan penilaian
- mentafsir keputusan penilaian program
- membuat kesimpulan implikasi
- bertindak sebagai ejen rujukan
- gunakan ict sebagai sistem dapatan semua maklumat
- mewujudkan hubungan perundingan
- mentafsir dan bertindak balas terhadap permintaan
- memilih bahan yang berkesan
- menyelaraskan perkhidmatan
- membangunkan rancangan
- memudahkan kerjasama di antara kakitangan
- menggubal mod praktikal kerjasama
- mengadakan program latihan
- keperluan komunikasi dan sumber
- meramalkan kesan sistem nilai masyarakat
- memilih pelbagai kaedah dan teknik komunikasi
- menyalurkan komunikasi yang berkesan

1/ PENGENALAN KEPADA ASPEK PERANCANGAN PROGRAM KESIHATAN

- model perancangan pendidikan kesihatan
- pendekatan yang terancang untuk program kesihatan
- menarik minat dn memahami keutamaan pelajar
- menilai keperluan dan aset keutamaan pelajar
- membangun matlamat dan objektif program
- perancangan intervensi
- perlaksanaan intervensi
- menilai kepentingan intervensi

- matlamat dan objektif
- tanam sikap jaga kebersihan dan kesihatan
- pastikan kawasan sekolah bersih dan selamat
- indahkan kawasan sekolah dgn pelbagai tanaman hiasan
- beri maklumat berkaitan kebersihan dan kesihatan

- komponen asas perancangan progam pendidikan kesihatan
- komponen asas
- penglibatan peserta
- perancangan
- sumber dan keperluan
- program yang komprehensif
- program bersepadu
- program jangka panjang
- mengubah pandangan masyarakat
- kajian dan penilaian